Za każdą osobę otrzymującą emeryturę lub rentę należy przekazać zaświadczenie dokumentujące przychód osiągnięty w poprzednim roku. Na tej podstawie ZUS weryfikuje prawo do dalszego pobierania świadczenia. W jakiej formie i do kiedy je przekazać? Co stanowią na ten temat przepisy? Wyjaśniamy co powinna zawierać informacja o przychodach rencisty i emeryta.
Kto powinien zawiadomić ZUS o przychodzie rencisty i emeryta?
Osoby, które mają przyznaną:
- wcześniejszą emeryturę,
- emeryturę pomostową,
- nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
- rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- rentę rodzinną,
– są zobowiązane do powiadomienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o podjęciu pracy zarobkowej podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Można tego dokonać na specjalnym druku udostępnionym przez ZUS – oświadczeniu EROP. Dodatkowo po zakończeniu każdego roku kalendarzowego osoby te powinny przedstawić zaświadczenie o przychodzie osiągniętym w poprzednim roku kalendarzowym. Taka informacja jest kluczowa do ustalenia dalszego prawa do pobierania świadczeń emerytalno-rentowych.
Warto również wspomnieć, że nie ma znaczenia czy świadczeniobiorca jest objęty ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi obligatoryjnie, czy dobrowolnie.
Mimo że przesłanie informacji jest w interesie pobierającego świadczenie, to nie tylko on jest zobowiązany do dostarczenia takiego dokumentu do ZUS. Zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS do wystawienia zaświadczenia o przychodzie emeryta bądź rencisty jest zobligowany również zakład pracy. To oznacza, że ostatecznie zaświadczenie takie do ZUS przekazuje:
- pracodawca/zleceniodawca,
- pracownik/zleceniobiorca.
Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
Art. 127. 1. „Emeryt lub rencista jest zobowiązany zawiadomić organ rentowy o podjęciu działalności, o której mowa w art. 104 ust. 1–4, i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu, a po upływie roku kalendarzowego – o wysokości tego przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.
2. Obowiązki określone w ust. 1 spoczywają odpowiednio na pracodawcy i zleceniodawcy, a w przypadku osoby pełniącej służbę – na właściwej komórce kadrowej”.
Obowiązek przekazania informacji o przychodzie dotyczy również osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. W tym przypadku przez przychód należy rozumieć podstawę opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.
Przykład 1.
Pani Marta prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jednocześnie pobiera rentę. Przez cały 2019 rok opłacała składki od podstawy stanowiącej 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę, tj. 2859 zł. Oznacza to, że w informacji o przychodzie rencisty wykaże co miesiąc powyższą kwotę.
Informacja o przychodach rencisty i emeryta musi zostać przekazana w terminie
Zaświadczenie dotyczące przychodu emeryta lub rencisty przekazuje się raz w roku. Konieczne jest złożenie go w ZUS maksymalnie do końca lutego. Termin ten wskazuje rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty
§ 5. 1. „Emeryt i rencista zawiadamia organ rentowy do końca lutego każdego roku o łącznej kwocie dochodu osiągniętego w ubiegłym roku kalendarzowym.
2. Zakład pracy zawiadamia organ rentowy do końca lutego każdego roku o łącznej kwocie dochodu osiągniętego przez emeryta lub rencistę w ubiegłym roku kalendarzowym”.
Jeśli ostatni dzień lutego przypada w sobotę, niedzielę lub święto, to czas na złożenie informacji zostaje wydłużony do pierwszego dnia roboczego przypadający po ustawowym terminie. W 2020 roku ostatnim dniem na przekazanie dokumentu do ZUS jest 2 marca.
Informacja o przychodach rencisty i emeryta nie musi być wystawiona w każdym przypadku
W sytuacjach, kiedy emeryt lub rencista przed podjęciem pracy zarobkowej ukończy wiek emerytalny, tj.:
- 60 lat w przypadku kobiet,
- 65 lat w przypadku mężczyzn
– nie ma obowiązku złożenia informacji o przychodzie do ZUS. Oczywiście wówczas zwolniony ze sporządzania tego dokumentu będzie również zakład pracy.
Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
art. 127. 1a. „Obowiązek określony w ust. 1 nie dotyczy emerytów, którzy wiek emerytalny 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni) osiągnęli przed podjęciem działalności, o której mowa w art. 104 ust. 1–4”.
Co powinien zawierać taki dokument?
Informacja o przychodach rencisty i emeryta nie ma określonego wzoru. Wiadomo jednak, że należy w niej wykazać przychód osoby ubezpieczonej w ujęciu miesięcznym oraz rocznym. Konieczne jest również podanie podstawowych danych:
- emeryta/rencisty,
- zakładu pracy wystawiającego zaświadczenie.
Zaświadczenie można przekazać do ZUS osobiście lub za pośrednictwem poczty.
Złożenie informacji o dochodach rencisty i emeryta jest bardzo ważne z uwagi na konsekwencje, jakie niesie za sobą niedopełnienie tego obowiązku. W razie niedostarczenia tego dokumentu świadczenie może zostać zmniejszone lub całkowicie zawieszone.
