Kody GTU - czym są i kiedy należy je stosować?

W związku z wejściem w życie nowej struktury jednolitego pliku kontrolnego - JPK V7 - od 1 października podatnicy zobowiązani są oznaczać sprzedaż poszczególnych towarów i usług kodami GTU w ewidencji. W artykule wyjaśniamy czym są kody GTU i kiedy należy oznaczać nimi transakcje w jednolitym pliku kontrolnym!

Czym są kody GTU?

Kody GTU to rodzaj nowej klasyfikacji, która dotyczy pewnych grup towarów i usług na fakturach sprzedażowych, które to narażone są szczególnie na nadużycia podatkowe.

Transakcje sprzedaży towarów i świadczenia usług objęte obowiązkowym właściwym oznaczeniem określa Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. 

Niemniej jednak przedsiębiorca chcąc ustalić prawidłowe zastosowanie kodu GTU w stosunku do danej transakcji będzie musiał odwołać się także - o ile zapis w brzmieniu rozporządzenia tego wymaga - do następujących aktów prawnych:

• ustawa o podatku od towarów i usług,

• ustawa o podatku akcyzowym,

• PKWiU,

• Nomenklatura Scalona CN.

Jakie transakcje obejmują kody GTU?

Katalog towarów i usług objętych obowiązkowym oznaczeniem GTU przy sprzedaży wskazuje Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, zgodnie z par. 10 ust. 3. pkt. 1 przedsiębiorcy zobowiązani są wykazać w części ewidencyjnej struktury JPK V7 następujące transakcje sprzedaży towarów wraz z właściwym oznaczeniem: 

• GTU_01 - dotyczy sprzedaży napojów alkoholowych - alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,

• GTU_02 - dotyczy sprzedaży paliw i biopaliw w rozumieniu art. 103 ust. 5aa ustawy o podatku od towarów i usług,

• GTU_03 - dotyczy sprzedaży oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz olejów smarowych, pozostałych olejów o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem wyrobów o kodzie CN 2710 19 85 (oleje białe, parafina ciekła) oraz smarów plastycznych zaliczanych do kodu CN 2710 19 99, olejów smarowych o kodzie CN 2710 20 90, preparatów smarowych objętych pozycją CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją,

• GTU_04 - dotyczy sprzedaży wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,

• GTU_05 - dotyczy odpadów określonych w poz. 79–91 załącznika nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług,

• GTU_06 - dotyczy urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7–9, 59–63, 65, 66, 69 i 94–96 załącznika nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług,

• GTU_07 - dotyczy sprzedaży pojazdów oraz części samochodowych o kodach wyłącznie CN 8701–8708 oraz CN 8708 10,

• GTU_08 - dotyczy sprzedaży metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – wyłącznie określonych w poz. 1–3 załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12–25, 33–40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy o podatku od towarów usług,

• GTU_09 - dotyczy sprzedaży leków oraz wyrobów medycznych – produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.4),

• GTU_10 - dotyczy sprzedaży budynków, budowli i gruntów.

Z kolei transakcje związane ze świadczeniem usług wraz z obowiązkowym oznaczeniem GTU wymienione zostały w par. 10 ust. 3. pkt. 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług:

• GTU_11 - dotyczy świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1201 i 2538 oraz z 2019 r. poz. 730, 1501 i 1532),

• GTU_12 - dotyczy świadczenia usług o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych,

• GTU_13 - dotyczy usług transportowych i gospodarki magazynowej (Sekcja H PKWiU 2015 symbol ex 49.4, ex 52.1).

Jak wykazać kody GTU w JPK V7?

Podatnik nie ma obowiązku umieszczać kodu GTU na wydruku faktury, ponieważ kod GTU nie jest jej obowiązkowym elementem. Co warto podkreślić, jest to jego dobrowolny wybór. 

Obowiązek wykazania sprzedaży z właściwym oznaczeniem występuje natomiast przy składaniu jednolitego pliku kontrolnego, wówczas podatnik w części ewidencyjnej pliku JPK V7M lub JPK V7K przypisuje kody GTU do dokonanych transakcji w danym okresie.

Dlatego tak ważne jest, aby przedsiębiorcy skrupulatnie weryfikowali dokonywane transakcje względem obowiązujących regulacji w zakresie obligatoryjnego stosowania oznaczeń grup towarów i usług, aby nie narażać się na sankcje karno-skarbowe.