Prowadzenie biznesu to sztuka wybierania właściwych rozwiązań. Nie wolno zapominać o tym, że ważne decyzje podejmuje się już na początku prowadzenia przedsiębiorstwa. Należy do nich między innymi konieczność wyboru formy organizacyjno-prawnej dla firmy. Młodzi przedsiębiorcy — także ci działający w sektorze IT — zastanawiają się często nad kwestią tego, co jest lepsze: JDG czy spółka? Czy da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie?
Dlaczego wybór formy prawnej dla działalności gospodarczej jest tak istotny?
Do najpopularniejszych form wybieranych przez drobnych przedsiębiorców — a do takich zaliczają się na przykład programiści prowadzący niewielkie firmy informatyczne — należą następujące warianty:
- jednoosobowa działalność gospodarcza,
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Choć może wydawać się inaczej, to w rzeczywistości forma organizacyjno-prawna przedsiębiorstwa wpływa właściwie na każdy aspekt związany z prowadzeniem biznesu. Od tego, na jaki wariant ostatecznie zdecyduje się przedsiębiorca, zależy sytuacja m.in. w następujących obszarach funkcjonowania organizacji:
- zakres odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązania,
- sposób prowadzenia księgowości.
Odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania
Tak jak w przypadku każdej innej branży, także w spółkach z o.o. IT przedsiębiorca jest chroniony przed pełną odpowiedzialnością za zobowiązania zaciągnięte w ramach działalności biznesowej. Jest to znacznie lepsze rozwiązanie niż nieograniczona odpowiedzialność majątkowa przedsiębiorcy prowadzącego JDG. Oczywiście, należy przy tym pamiętać o wyjątkach — w przypadku zobowiązań publicznoprawnych (są to m.in. podatki), przedsiębiorca IT odpowiada w takim samym zakresie, jak ma to miejsce podczas prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej.
Sposób prowadzenia księgowości
Przedsiębiorcy działający w ramach JDG mogą (do limitu rocznych przychodów na poziomie 2 mln euro) prowadzić księgowość uproszczoną w formie KPiR — Księgi Przychodów i Rozchodów. W przypadku spółki z o.o. prowadzenie pełnych ksiąg rachunkowych jest zawsze obligatoryjne.
Pełne księgi dają bardziej rzetelny obraz sytuacji finansowej podmiotu, ale ich prowadzenie jest bardziej skomplikowane i czasochłonne. Z tego powodu usługa prowadzenia pełnej księgowości przez biura rachunkowe jest stosunkowo droga.
IP BOX a rodzaj przedsiębiorstwa — czy ma to jakieś znaczenie?
W 2019 roku została wprowadzona możliwość korzystania z 5-procentowej stawki podatku dochodowego (tzw. ulga IP BOX). Z rozwiązania tego mogą skorzystać firmy prowadzące innowacyjną działalność, w tym także programiści.
Pomijając kwestie techniczne związane z księgowaniem kosztów itd., zarówno firmy typu JDG, jak i spółki z o.o. w IT mają możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania w ramach ulgi IP BOX. Jest tak, ponieważ ulga ta odnosi się zarówno do podatku PIT, jak i CIT.
Prawo do zastosowania IP BOX wynika ze spełnienia innych kryteriów, w tym między innymi prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej.
Firma IT — JDG czy spółka z o.o.? Podsumowanie
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Decyzja w tym zakresie powinna zostać podjęta na podstawie analizy własnych potrzeb i możliwości. Niewątpliwie jednak podczas rozważań należy wziąć pod uwagę takie kwestie jak wspomniany już zakres odpowiedzialności za zobowiązania czy forma księgowości.