Podatek od towarów i usług (VAT, z ang. Value Added Tax, czyli podatek od wartości dodanej) to jedno z głównych źródeł dochodu budżetu państwa. Jednocześnie jest to obciążenie podatkowe uznawane przez przedsiębiorców za szczególnie skomplikowane, jeśli chodzi o kwestie rozliczeniowe. Na szczęście, nie wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą są zobligowane do rejestracji na cel VAT. Obecne przepisy dopuszczają dwie formy zwolnienia z podatku VAT.
Podatek od towarów i usług — podstawowe informacje
Podatek VAT to zobowiązanie publicznoprawne, które powstaje wskutek dokonania:
- dostawy towary lub usługi na terenie kraju,
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT) lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT), czyli transakcji gospodarczych przeprowadzanych w obrębie państw członkowskich Unii Europejskiej,
- operacji gospodarczych wykonywanych z krajami spoza Unii Europejskiej (eksport, import towarów).
Kwotę zobowiązania podatkowego stanowi różnica między VAT należnym (od sprzedaży) oraz naliczonym (ustalanym na podstawie wartości zakupów). Zobowiązanie podatkowe należy uregulować w terminie do 25. dnia miesiąca po miesiącu, którego dotyczy rozliczenie.
Jakie są rodzaje zwolnienia z podatku VAT?
Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku przewiduje dwa rodzaje zwolnienia z podatku od towarów i usług. Może być to zwolnienie:
- przedmiotowe,
- podmiotowe.
Zwolnienie z VAT przedmiotowe
Do zwolnienia przedmiotowego uprawnia rodzaj wykonywanej działalności gospodarczej. Pełen katalog usług podlegających zwolnieniu znajduje się w art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z przepisami są to między innymi takie działania jak:
- udzielanie kredytów oraz czynności pośredniczące w tym zakresie,
- niektóre działania wykonywane przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji,
- dostawa ludzkich organów,
- usługi medyczne oraz edukacyjne.
Zwolnienie z VAT podmiotowe
Kwestia ta została szczegółowo omówiona w artykule 113 wspomnianej już ustawy. Zgodnie z obecnymi zapisami (stan na maj 2022 roku), do zwolnienia podmiotowego uprawnione są podmioty, w przypadku których wysokość przychodów ze sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 200 000 złotych.
Dobrą wiadomość dla przedsiębiorców stanowi bez wątpienia informacja, że do limitu dwustu tysięcy złotych nie wlicza się przychodów z takich źródeł jak między innymi:
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów poza terytorium Polski,
- transakcje zwolnione z podatku VAT na mocy opisanego wcześniej zwolnienia przedmiotowego.
- sprzedaż środka trwałego należącego do przedsiębiorstwa — jest to ważne udogodnienie dla przedsiębiorców, ponieważ nawet jedna transakcja w tym zakresie (np. sprzedaż specjalistycznej maszyny produkcyjnej) może przyczynić się do przekroczenia rocznego limitu.
Co ważne, przedsiębiorca nie musi dokonywać zgłoszenia VAT w Urzędzie Skarbowym także w roku rozpoczynania działalności gospodarczej. Jest tak w sytuacji, gdy przewidywana, szacunkowa wartość sprzedaży nie przekracza 200 tysięcy złotych. Oczywiście, w takiej sytuacji limit ten stosuje się w części proporcjonalnej do liczby dni prowadzenia nowej firmy w danym roku podatkowym.
