Przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą zazwyczaj ma możliwość wyboru czy będzie on podatnikiem VAT czynnym czy też skorzysta ze zwolnienia i nie będzie rozliczał podatku VAT. Istnieją jednak sytuacje, gdzie zwolnienie z VAT nie jest możliwe dla wykonywanych przez podatnika czynności. Komu i w jakich sytuacjach przysługuje zwolnienie z podatku VAT?

Kto może skorzystać ze zwolnienia z VAT?

Nie każdy przedsiębiorca ma obowiązek rozliczania podatku VAT, ponieważ istnieją zwolnienia w tym zakresie. Zwolnienia z podatku VAT można podzielić na dwa rodzaje: zwolnienia podmiotowe i zwolnienia przedmiotowe. Istnieją również czynności, których wykonywanie zobowiązuje do rejestracji jako podatnik VAT czynny już od pierwszej transakcji.

Ważne!
Jeżeli podatnik utraci prawo do zwolnienia z VAT rejestracji jako podatnik VAT czynny musi dokonać na formularzu VAT-R w terminie 7 dni od dnia przekroczenia limitu lub rozpoczęcia sprzedaży nie uprawniającej do skorzystania ze zwolnienia.

Zwolnienie przedmiotowe

Zwolnienie przedmiotowe przysługuje ze względu na rodzaj czynności wykonywanych przez podatnika. W art. 43 ust. 1 ustawy o VAT znajduje się katalog czynności, które mogą korzystać ze zwolnienia przedmiotowego VAT. Do najważniejszych z nich należą m.in.:

  • usługi medyczne,

  • usługi finansowe,

  • usługi edukacyjne.

Zwolnienie podmiotowe

Zasady korzystania ze zwolnienia podmiotowego reguluje art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, na mocy którego zwolnienie podmiotowe może dotyczyć podatników, u których w ubiegłym roku podatkowym nie został przekroczony ustanowiony limit obrotów ze sprzedaży. W 2020 roku limit wynosi 200 000 zł.

Ze zwolnienia podmiotowego mogą skorzystać również podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej, o ile przewidywany obrót ze sprzedaży nie przekracza powyższego limitu. Natomiast w przypadku rozpoczęcia działalności w trakcie roku limit ustalany jest w proporcji do ilości dni prowadzonej działalności w trakcie danego roku.

Limit obrotów ustalany na potrzeby zwolnienia z VAT nie obejmuje sprzedaży dotyczącej:

  • wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju,

  • odpłatnego dostarczania towarów oraz świadczenia usług zwolnionych od podatku VAT,

  • odpłatnego dostarczania towarów, które są zaliczane przez podatnika do środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Zwolnienie z VAT - kto nie może z niego skorzystać?

Istnieją również czynności, których wykonywanie pozbawia prawa do korzystania ze zwolnienia z podatku VAT. Wówczas przedsiębiorca zobowiązany jest do rejestracji jako podatnik VAT czynny już od pierwszej transakcji. Do tych czynności należą:

  • sprzedaż wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali,

  • sprzedaż towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych oraz samochodów osobowych, innych niż nowe środki transportu, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji),

  • sprzedaż terenów budowlanych,

  • sprzedaż budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a) i b),

  • sprzedaż nowych środków transportu,

  • sprzedaż wysyłkowa:

    • preparatów kosmetycznych i toaletowych,

    • komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych,

    • urządzeń elektrycznych i nieelektrycznych sprzętu gospodarstwa domowego,

    • maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych.

  • sprzedaż hurtowych i detalicznych części do:

    • pojazdów samochodowych,

    • motocykli,

  • usługi prawnicze,

  • usługi w zakresie doradztwa (z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego),

  • usługi jubilerskie,

  • usług ściągania długów, w tym factoringu.

Podsumowując podatnik ma możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku VAT ze względu na limit obrotów do tego uprawniających lub ze względu na rodzaj dokonywanej sprzedaży. Powinien mieć jednak na uwadze, że występują czynności, które zobowiązują do rejestracji jako podatnik VAT czynny już od pierwszej transakcji.

Polecamy