Czy sama koncepcja kampanii marketingowej może być traktowana jako utwór chroniony prawem autorskim? Niestety, jeśli utwór nie został utrwalony, nie może podlegać ochronie. Zatem, czy możliwa jest ochrona koncepcji kampanii reklamowej? Przeczytaj, czym dokładnie jest utwór zgodnie z prawem autorskim oraz jak musi zostać przedstawiony, by podlegać ochronie.
Ochrona koncepcji kampanii reklamowej – czym jest utwór?
Kiedy twórca kampanii reklamowej może żądać odszkodowania lub zadośćuczynienia tytułem praw autorskich osobistych? Tylko wtedy, gdy kampania reklamowa lub jej koncepcja jest utworem w rozumieniu art. 1 prawa autorskiego: „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór)”. Zgodnie z tym zapisem ochronie podlegają nie same przejawy działalności twórczej, lecz utwory o dostatecznym zróżnicowaniu w porównaniu do powstałych już kampanii. Zatem, żeby ochrona koncepcji kampanii reklamowej była możliwa, projekt musi być oryginalny i musi dojść do utrwalenia.
Przykład: jeśli na spotkaniu z klientem marketingowiec słownie przedstawi pomysł na idee, które mogą przyświecać kampanii, hasła, jakie mogą się w niej pojawić i opowie o elementach graficznych, jakie dobrze będę obrazować założenia kampanii, to potencjalny klient może wykorzystać taką wiedzę i stworzyć kampanię, nie korzystając z usług marketingowca i nie będzie to polegało ochronie. Dlaczego? Ponieważ marketingowiec przedstawił koncepcję, będącą jedynie procesem twórczym, który nie jest utrwalonym utworem autorskim, który podlega ochronie prawnej.
Jeśli marketingowiec sporządziłby dokument stanowiący podsumowanie rozmowy, a przedstawione sposoby dotarcia do odbiorców kampanii, koncepcje działania, opisy grafik hasła reklamowe będą oryginalne, odkrywcze, to jest to podstawa do mówienia o utworze. W takim przypadku ochrona koncepcji kampanii reklamowej jest możliwa. Jednak jeśli dokument stanowi klasyczny plan działania w mediach, czyli zawiera powszechnie stosowane rozwiązania, to nie podlega ochronie praw autorskich, bo nie jest przejawem indywidualnej działalności twórczej autora.
Kiedy możliwa jest ochrona koncepcji kampanii reklamowej?
Jak wynika z przytoczonego wyżej przykładu, by ochrona koncepcji kampanii reklamowej była możliwa, projekt działań musi:
- zostać utrwalony (skonkretyzowany) – nie może pozostać jedynie w sferze koncepcji,
- być oryginalny – ochronie nie podlegają powszechnie stosowane rozwiązania, a więc nie może to być tylko plan działania pozbawiony odkrywczych rozwiązań,
- zostać udokumentowany w taki sposób, by autor kampanii potrafił udowodnić w razie nieporozumień, że jest faktycznie autorem koncepcji lub kampanii.
Podsumowując, w trakcie rozmowy klientem warto wysłuchać dokładnie, na czym mu zależy w kampanii reklamowej i zadawać pytania, które pomogą w stworzeniu trafnej koncepcji, jednak nie należy odkrywać wszystkich kart – konkrety, które stanowią autorskie rozwiązania, należy zachować dla siebie i przedstawić je klientowi dopiero jako udokumentowana koncepcja np. projekt graficzny wraz z oryginalnymi hasłami. W takim przypadku ochrona koncepcji kampanii reklamowej jest możliwa, a autor ma pewność, że jego projekt nie zostanie bezprawnie wykorzystany, bo podlega ochronie.
