Przedsiębiorcy często angażują się w charytatywne akcje dobroczynne. O ile motywy ich zaangażowania w takie działania bywają indywidualne, to skutki, jakie powodują na gruncie podatkowym, są uregulowane prawnie. W poniższym artykule sprawdzimy, jak powinna wyglądać umowa darowizny i z czym się wiąże, a także przeanalizujemy, czy możliwe jest odliczenie wydatków na cele charytatywne od podatku oraz czy taka darowizna będzie powodować konieczność zapłacenia podatku VAT.

Co powinna zawierać umowa darowizny?

Informacje na temat umowy darowizny możemy znaleźć w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z jego zapisami (art. 888 § 1) darczyńca bezpłatnie zobowiązuje się do wykonania świadczeń na rzecz innego podmiotu, kosztem swojego majątku. Nie wiąże się z tym zatem żaden ekwiwalent.

Umowa darowizny jest zazwyczaj zawierana na piśmie. W większości przypadków nie ma bardziej restrykcyjnych wymagań co do jej formy. Takowe obowiązują tylko, gdy w grę wchodzi darowizna własności i użytkowania wieczystego nieruchomości lub praw spółdzielczych. Wówczas obowiązkowo taka umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego.

W umowie darowizny powinny znaleźć się:

  • data oraz miejsce umowy,

  • dane stron zawierających umowę,

  • określenie, co jest przedmiotem umowy darowizny,

  • oświadczenie darczyńcy o przekazaniu i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny,

  • określenie daty wykonania darowizny (jeśli jest inna niż data umowy),

  • określenie, która ze stron ponosi koszty zawarcia umowy,

  • postanowienia końcowe oraz podpisy stron.

Odliczenie wydatków na cele charytatywne – czy stanowią one KUP?

W ramach artykułu 23 ustawy o PIT zostały wyszczególnione wyjątki, które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu. Wśród nich znalazł się również zapis (ust. 1 pkt 11), z którego wynika, że żadnego rodzaju darowizna nie może zostać ujęta w księdze przychodów i rozchodów. Jedyna taka możliwość istnieje w przypadku, gdy jej przedmiot stanowią wytworzone lub nabyte produkty spożywcze, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT, a obdarowanym jest organizacja pożytku publicznego i przeznaczy ona tę darowiznę wyłącznie na prowadzone przez siebie cele działalności charytatywnej. Co ważne, taka organizacja powinna mieć wpis potwierdzający, że jest ona organizacją pożytku publicznego.

Czy wydatki na cele charytatywne są objęte opodatkowaniem VAT?

Zgodnie z ustawą o VAT dostawą towarów jest m.in. nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa płatnika. Zalicza się do tego zarówno przekazanie ich na cele osobiste przedsiębiorstwa albo pracowników, jak i wszelkie inne darowizny. Niemniej jednak przepisy ustawy (art. 43 ust. 1 pkt 16) wyróżniają również zwolnienie z podatku dla dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 – w sytuacji, gdy dokonywana ona jest na rzecz organizacji pożytku publicznego, a przeznaczeniem – cele działalności charytatywnej, którą ona prowadzi. Przedmiotem takiej dostawy muszą być jednak produkty spożywcze (z pewnymi wyjątkami wskazanymi w ustawie).

Podsumowanie

W związku powyższym można uznać, że podatnik może obniżyć kwotę podatku w przypadku, gdy zawarta przez niego umowa darowizny zakłada wydatki na cele dobroczynne – dotyczy dostawy produktów dla organizacji o takim profilu. Natomiast odpowiadając na pytanie będące główną myślą powyższego artykułu – odliczenie wydatków na cele charytatywne jest możliwe.