Estoński CIT w IT - czyli zmiany po Polskim Ładzie

Pakiet zmian podatkowych, który jest planowany do wprowadzenia  wraz z Nowym Polskim Ładem obejmuje większość podatników i firm, które prowadzą działalność na terytorium Polski. Zmiany będą dotyczyć zarówno stawek podatku, form opodatkowania jak i ulg, odliczeń itp. Dotkną one również przepisy związane z tzw. estońskim CIT m.in. rozszerzą  katalog podmiotów mogących wybrać ten sposób rozliczania się z fiskusem i jeszcze bardziej upraszczając samo stosowanie tej formy opodatkowania. Sprawdźmy, kto może z niej skorzystać oraz czy estoński CIT w IT jest opłacalną formą opodatkowania!

Na czym polega estoński CIT?

Estoński CIT, inaczej nazywany również od 2022 roku ryczałtem od dochodów spółek to jedna z dostępnych form opodatkowania podatkiem dochodowym. Opodatkowaniu podlega dochód, który został wypłacony przez udziałowców, akcjonariuszy lub wspólników. W konsekwencji oznacza to, że przedsiębiorstwa nie płacą podatku dochodowego jeżeli np. nie są wypłacane dywidendy. Wypracowane zyski muszą być stale inwestowane aby było to możliwe. Dlatego też estoński CIT w IT może być korzystnym rozwiązaniem ze względu na to, że obecnie widzimy stały postęp technologiczny w tej branży a firmy, które nie inwestują w swój rozwój “zostają w tyle za konkurencją na rynku”.

Estoński CIT w IT może okazać się korzystnym rozwiązaniem w świetle innych zmian wprowadzonym przez Polski Ład. Prowadząc działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podatnicy nie będą mogli m.in. odliczać od podatku zapłaconej składki zdrowotnej przez co zobowiązanie podatkowe podlegające wpłacie do urzędu przy wysokich przychodach i stosunkowo niskich kosztach ich uzyskania będzie sporym obciążeniem dla małych firm.

Kto może wybrać estoński CIT od 2022 roku?

Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w brzmieniu od 2022 roku, z estońskiego CIT mogą skorzystać firmy, które prowadzone są w formie:

• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,

• spółki akcyjnej,

• prostej spółki akcyjnej,

• spółki komandytowej,

• spółki komandytowo-akcyjnej.

Z opodatkowania na zasadach estońskiego CIT nie mogą skorzystać spółki partnerskie, jawne i cywilne.

Udziałowcami, wspólnikami lub akcjonariuszami w/w spółek mogą być wyłącznie osoby fizyczne i przedsiębiorstwa te muszą posiadać siedzibę lub zarząd na terytorium Polski.

Co więcej, aby móc stosować estoński CIT w IT firma musi spełniać warunki związane z zatrudnieniem. Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 3 przedsiębiorstwo musi spełnić przynajmniej jeden z poniższych warunków:

1. zatrudnia na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty, niebędące udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami spółki, przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym, a w przypadku gdy rokiem podatkowym nie jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych - przez co najmniej 82% dni przypadających w roku podatkowym, lub

2. ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami spółki, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń na spółce ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W skrócie oznacza to, że najprostszym rozwiązaniem aby spełnić warunek zatrudnienia jest sytuacja w której rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym a spółka zatrudnia 3 pracowników na pełen etat przez 300 dni w danym roku. 

Pan Łukasz prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą branży IT planuje założyć spółkę z o.o. od 1 stycznia 2022 roku. Obecnie zatrudnia pięciu pracowników na umowę o pracę, w tym dwóch na pełen etat i trzech na pół etatu. Czy będzie mógł skorzystać z opodatkowania ryczałtem w ramach estońskiego CIT?

Tak, pan Łukasz będzie mógł opodatkować spółke z o.o. estońskim CIT ze względu na to, że w przeliczeniu na pełne etaty zatrudnia 3,5 pracownika a więc spełnia warunek zatrudnienia.

W przypadku przedsiębiorstw które dopiero rozpoczynają prowadzenie działalności i posiadają status małego podatnika ustawodawca przewidział uproszczenie powyższego warunku zatrudnienia. Zgodnie z art. 28j ust. 3 ustawy o CIT, w pierwszym roku podatkowym przedsiębiorstwa te mogą zatrudniać na umowę o pracę tylko jednego pracownika w przeliczeniu na pełne etaty lub ponosić miesięczne wydatki na wynagrodzenie dla jednego pracownika na podstawie umowy innej niż umowa o pracę w kwocie co najmniej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

• udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, 

• tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania,

• ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,

• innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, 

• trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Ponadto za okres, w którym spółka będzie stosować opodatkowanie ryczałtem (estońskim CIT) nie może sporządzać sprawozdań finansowych zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości tzw. MSR.

W przypadku przedsiębiorstw, które dopiero rozpoczynają prowadzenie działalności, opodatkowanie ryczałtem w ramach estońskiego CIT jest możliwe pod warunkiem, że w danym roku, nie więcej niż 50% przychodów pochodzi ze źródeł takich jak:

• z wierzytelności,

• z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,

• z części odsetkowej raty leasingowej,

• z poręczeń i gwarancji,

• z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,

• ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,

• z transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT - w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;

W konsekwencji oznacza to, że prawo do skorzystania z estońskiego CIT ma spółka, której ponad połowa przychodów pochodzi z działalności operacyjnej czyli z działalności bezpośrednio związanej z wytwarzaniem towarów lub świadczeniem usług.

Jeżeli spółka spełni wszystkie powyższe warunki, powinna złożyć zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego o wyborze opodatkowania ryczałtem. Zawiadomienie to należy złożyć w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym spółka będzie stosować estoński CIT.

Przykład 2. 

Pan Aleksander założył w 2022 roku spółkę z o.o. w branży IT i chce rozliczać się z tytułu podatku dochodowego na zasadach estońskiego CIT. Spełnia wszystkie warunki wymienione w art. 28j ustawy o CIT. Do kiedy powinien złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania na zasadach ryczałtu?

Chcą stosować estoński CIT od początku 2022 roku, pan Aleksander powinien złożyć zawiadomienie o tym fakcie do naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej w dniu 31 stycznia 2022 roku. 

Co podlega opodatkowaniu estońskim CIT?

Zgodnie z art. 28m ust. 1 ustawy o CIT, opodatkowaniu podlega dochód wynikający z:

1. wysokości zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej zysk ten został uchwałą o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto przeznaczony:

1. do wypłaty udziałowcom, akcjonariuszom lub wspólnikom (dochód z tytułu podzielonego zysku) lub

2. na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem (dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat);

2. wysokości ukrytych zysków (dochód z tytułu ukrytych zysków);

3. wysokości wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą);

4. nadwyżki wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników (dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku) - w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części;

5. sumy zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty (dochód z tytułu zysku netto) - w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem;

6. wartości przychodów i kosztów podlegających zgodnie z przepisami o rachunkowości zarachowaniu w roku podatkowym i uwzględnieniu w zysku (stracie) netto, które nie zostały uwzględnione w tym zysku (stracie) netto (dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych).

Estoński CIT w IT - jak rozliczyć się z fiskusem?

Jeżeli spółka nie zainwestuje wypracowanego zysku i dokona rozdysponowania dochodu z tytułu zysku netto, zobowiązana jest do zapłaty ryczałtu od dochodów spółki. Pod pojęciem rozdysponowania dochodu należy rozumieć przeznaczenie go do dystrybucji w jakiejkolwiek formie, w tym w szczególności:

• do wypłaty wspólnikom,

• na wypłatę wynagrodzeń związanych z udziałami,

• na pokrycie strat powstałych w okresie innym niż okres opodatkowania ryczałtem czyli przed przejściem na estoński CIT,

• na podwyższenie kapitału zakładowego.

Zgodnie z art. 28r ust. 1 ustawy o CIT, podatnik ma obowiązek złożenia w urzędzie skarbowym deklaracji w formie elektronicznej w terminie do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego za poprzedni rok. Oznacza to, że gdy rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, deklarację to należy złożyć do 31 marca za poprzedni rok. 

Termin zapłaty podatku uzależniony jest natomiast od źródła dochodu. Zgodnie z art. 28t ust. 1 ustawy o CIT, od 2022 roku ryczałt od dochodu z tytułu:

• podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat jest płatny do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego;

• rozdysponowanego zysku netto jest płatny do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano całości lub w części wypłaty tego dochodu lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie, nie później niż 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego, w którym dokonano tej dyspozycji;

• nieujawnionych operacji gospodarczych jest płatny do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym przychody lub koszty powinny zostać zarachowane;

• ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest płatny do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wypłaty, wydatku lub wykonania świadczenia;

• zmiany wartości składników majątku jest płatny do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu przejęcia, przekształcenia lub wniesienia wkładu niepieniężnego.

Pani Emilia jest udziałowcem w spółce z o.o. i jednocześnie jest zatrudniona w niej na umowę o pracę. Spółka rozlicza się w 2022 roku na zasadach estońskiego CIT. Co miesiąc spółka wypracowuje dochód na poziomie ok 20.000 zł i wypłaca pani Emilii wynagrodzenie w wysokości 5.000 zł. Jak spółka powinna rozliczyć się na gruncie podatku dochodowego?

W przypadku opodatkowania umowy o pracę zawartą z panią Emilią spółka jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych a więc opłaca podatek PIT w zaliczkach za pracownika tzw. PIT-4. Natomiast z racji opodatkowania ryczałtem, w trakcie roku nie opłaca zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych. Jeżeli po zakończonym roku wypracowany zysk nie zostanie rozdysponowany np. w formie wypłaconych dywidend tylko będzie reinwestowany w spółce to spółka nie zapłaci również z tego tytułu podatku dochodowego. Wystarczy, że złoży deklarację rozliczeniową CIT do 31 marca 2023 roku za 2022 rok.